Ngày Kỷ niệm Hiến pháp Nhật Bản là một trong những ngày lễ quốc gia của Nhật, nằm trong chuỗi kỳ nghỉ Tuần lễ Vàng cuối tháng 4 đầu tháng 5. Tuy nhiên có lẽ mọi người quen thuộc hơn với tên gọi của cả kỳ nghỉ dài này mà không chú ý để những ngày lễ riêng nằm trong kỳ nghỉ lễ. Hãy cùng SHIN tìm hiểu về ngày Kỷ niệm Hiến pháp Nhật Bản nhé!
1. Ý nghĩa và nguồn gốc của Ngày Kỷ niệm Hiến pháp (憲法記念日-けんぽうきねんび)
Nguồn: https://hoiku-is.jp/article/detail/2060/
…….Ngày kỷ niệm Hiến pháp được thiết lập như một ngày lễ quốc gia nhằm kỷ niệm sự kiện Hiến pháp được ban hành vào ngày 3/5/1947. Ban đầu, từng có phương án lấy ngày 3/11, ngày sinh nhật của Thiên hoàng Minh Trị (明治天皇 - めいじてんのう) làm Ngày kỷ niệm Hiến pháp, dựa trên tiền lệ trước đây là việc Hiến pháp Đế quốc Nhật Bản được công bố vào ngày 11/2, ngày đăng quang của vị Thiên hoàng đầu tiên.
…….Tuy nhiên, sau Chiến tranh thế giới thứ hai (第二次世界大戦 - だいにじせかいたいせん), GHQ (Tổng hành dinh lực lượng quân đội Đồng minh) đã phản đối việc lấy ngày 3/11 làm Ngày kỷ niệm Hiến pháp, và kết quả là ngày 3/5 được chọn là ngày Hiến pháp chính thức.
…….Dù trong cuộc sống thường nhật chúng ta không có nhiều cơ hội tiếp xúc trực tiếp với hiến pháp, nhưng nó lại có mối liên hệ sâu sắc với mỗi người dân. Ngoài ra, vì đây cũng là thời điểm diễn ra kỳ nghỉ Tuần lễ Vàng (ゴールデンウイーク), nên ngày này rất dễ được tận dụng cho các hoạt động quảng bá, triển khai các chiến dịch giới hạn thời gian hay tổ chức sự kiện.
2. Hiến pháp Nhật Bản là gì?
…….Hiến pháp là luật cơ bản, là cơ sở, nền tảng để xây dựng và phát triển hệ thống pháp luật của quốc gia. Trong đó quy định những điều như “quốc gia nên như thế nào?”, “quyền và nghĩa vụ của người dân là gì?”, và đóng vai trò là quy phạm tối cao, đứng đầu trong hệ thống pháp luật.
Nguồn: https://www.touken-world.jp/tips/121211/
…….Chủ thể tối cao luôn là người dân. Mục đích lớn nhất của hiến pháp là để đảm bảo và bảo vệ các quyền con người cơ bản của công dân Nhật Bản, bằng cách để người dân “ràng buộc quốc gia”. Việc “ràng buộc” có thể nghe hơi khó hiểu, nhưng thực chất mang ý nghĩa là ngăn chặn sự lạm quyền của nhà nước bằng quyền lực của người dân. Đó chính là lý do khiến Hiến pháp Nhật Bản mang tính chất của một bản “hiến pháp” đúng nghĩa.
…….Ở Nhật, sau CTTGII, nhu cầu tạo ra một bản hiến pháp nhằm bảo vệ quyền con người và ngăn chặn việc quốc gia vi phạm các quyền đó đã trở nên cấp thiết.
…….Có 3 nguyên tắc cơ bản của Hiến pháp Nhật Bản cho đến ngày nay vẫn được biết đến rộng rãi, đó là:
– Chủ quyền thuộc về nhân dân (国民主義 - こくみんしゅぎ)
– Tôn trọng quyền con người cơ bản (基本的人権の尊重 - きほんてきじんけんのそんちょう)
– Chủ nghĩa hòa bình (平和主義 - へいわしゅぎ)
…….Hiến pháp gồm 11 chương với tổng cộng 103 điều, được chia thành ba phần lớn: các quy định về quyền con người, các quy định về tổ chức nhà nước, và bảo đảm hiến pháp. Các chương trong hiến pháp đều được quy định dựa trên giá trị quan trọng nhất là hạn chế quyền lực nhà nước và tôn trọng nhân quyền.
3. Người Nhật trải qua ngày lễ này như thế nào?
…….Vào Ngày kỷ niệm Hiến pháp, không có các sự kiện đặc trưng như những sự kiện khác. Tuy nhiên, do các vấn đề liên quan đến việc sửa đổi hiến pháp, bao gồm cả Điều 9 của Hiến pháp, đang được xã hội quan tâm rộng rãi, nên các phe ủng hộ sửa đổi hiến pháp và các phe bảo vệ hiến pháp thường tổ chức các buổi tụ họp, hội thảo và hội nghị chuyên đề liên quan đến chủ đề sửa đổi hiến pháp.
Nguồn: https://skywardplus.jal.co.jp/plus_one/calendar/constitution_day/
…….Hàng năm, từ ngày 1/5 đến 7/5 được gọi là Tuần lễ Hiến pháp, trong thời gian này tại các tòa án trên toàn quốc sẽ diễn ra nhiều hoạt động và sự kiện khác nhau. Nội dung của các sự kiện này nhằm mục đích giúp người dân hiểu rõ tinh thần của Hiến pháp, chức năng của ngành tư pháp, đồng thời tái khẳng định ý nghĩa của Hiến pháp Nhật Bản như chủ quyền thuộc về nhân dân, chủ nghĩa hòa bình và tôn trọng các quyền con người cơ bản.
…….Bên cạnh đó, Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản cũng tổ chức treo cờ trang trí trên các tàu tự vệ. Việc treo cờ này nhằm thể hiện việc chúc mừng đối với những ngày kỷ niệm quốc gia. Những nơi tổ chức hoạt động này thường thu hút rất nhiều khách du lịch đến tham quan.
Nguồn: https://www.mod.go.jp/j/press/shiritai/flag/index.html
…….Trong Tuần lễ Hiến pháp, Bộ Tư pháp và Tòa án tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao hiểu biết về hiến pháp, bao gồm trải nghiệm mô phỏng hòa giải dân sự, tham quan các phòng xử án và trụ sở, cũng như các hoạt động hỏi đáp với các thẩm phán và công tố viên đang làm việc tại hiện trường. Tất cả những hoạt động này đều có thể được tham gia miễn phí. Không cần đăng ký trước, nhưng nếu số lượng người muốn dự khán quá đông thì sẽ tiến hành bốc thăm. Lịch trình và quy trình dự khán có thể kiểm tra trên trang web của tòa án.
…….Ngày Kỷ niệm Hiến pháp Nhật Bản không chỉ là dịp để tưởng nhớ thời điểm Hiến pháp hiện hành bắt đầu có hiệu lực, mà còn là cơ hội để mỗi người dân suy ngẫm về các giá trị cốt lõi như hòa bình, dân chủ và quyền con người. Đây là ngày nhắc nhở người dân Nhật Bản về vai trò của người dân trong việc bảo vệ và duy trì một xã hội tự do, công bằng và bền vững cho các thế hệ tương lai.
Đừng quên theo dõi Nhật ngữ SHIN để biết thêm thật nhiều thông tin về Nhật Bản bạn nhé!
TÀI LIỆU THAM KHẢO
https://hoiku.mynavi.jp/contents/hoikurashi/childminder/knowledge/12319/
https://skywardplus.jal.co.jp/plus_one/calendar/constitution_day/
https://prtimes.jp/magazine/today/constitution-memorial-day/
https://www.touken-world.jp/tips/121211/
————————————–
TRUNG TÂM NHẬT NGỮ SHIN
Hotline: 0799 666 493
Website: shinvietnam.com
Facebook: Nhật ngữ SHIN
Cơ sở 1: 285/2 Cách Mạng Tháng 8, phường 12, quận 10, TP HCM (cách vòng xoay Dân chủ 200m, đầu hẻm 285)
Cơ sở 2: 35 Khánh Hội, phường 3, quận 4, TP HCM (Bên cạnh cầu Kênh Tẻ)
🏢 Văn phòng đại diện tại Nhật Bản: 1-22-2 Orenminami, Higashiosaka, Osaka