…….Ở Việt Nam, khi chuẩn bị kết thúc 12 năm học và bước sang độ tuổi 18, thì sẽ có “Lễ Tri Ân” nhằm đánh dấu sự trưởng thành và gửi lời cảm ơn đến ba mẹ, thầy cô đã dạy dỗ trong suốt thời gian qua. Và cũng như là lời thông báo khoảng thời gian tiếp theo sẽ tự bước đi bằng chính đôi chân của mình.
Còn ở Nhật cũng không ngoại lệ, ngày lễ quốc gia này được gọi là 成人式 (せいじんしき)ー Lễ trưởng thành. Vậy lễ trưởng thành ở đất nước này có gì đặc biệt? Hãy cùng SHIN tìm hiểu nhé!
● 成人式 ー LỄ TRƯỞNG THÀNH LÀ NGÀY GÌ?
…….Ở Nhật Bản, 「成人式 (せいじんしき) Lễ trưởng thành」 là ngày lễ quốc gia, đây là sự kiện đánh dấu những bạn trẻ Nhật tròn 18 tuổi bước sang một giai đoạn mới của cuộc đời – trở thành người lớn theo luật pháp Nhật Bản. Bắt đầu tự bước đi bằng đôi chân của mình mà không còn phụ thuộc vào ba mẹ.
…….Tại Nhật, Lễ trưởng thành được tổ chức long trọng bởi các chính quyền địa phương như thành phố hoặc thị trấn, được tổ chức vào thứ 2 lần thứ 2 của tháng 1, năm 2025 rơi vào ngày 13/01.
● NGUỒN GỐC TỪ ĐÂU?
…….Lễ trưởng thành có nguồn gốc từ nghi lễ 「元服(げんぷく)NGUYÊN PHỤC」 xuất hiện vào thời Nara. Trong đó, chữ 元 (NGUYÊN) mang ý nghĩa là cái đầu, còn chữ 服 (PHỤC) nghĩa ban đầu là đội hoặc mặc. Chính vì vậy, nghi lễ này chỉ việc “đội vương miện lên đầu”, là nghi thức trưởng thành dành cho nam giới trong các gia đình tầng lớp quý tộc hoặc võ sĩ.
…….Nam giới thường thực hiện nghi lễ này từ 12 đến 16 tuổi (theo cách tính tuổi ngày xưa). Họ sẽ búi tóc, mặc trang phục mới, nếu là tầng lớp quý tộc thì đội nón vương miện (冠 ー かんむり), còn nếu là võ sĩ thì đội mũ eboshi (烏帽子 ー えぼし). Sau đó, nhiều người không dùng tên thời thơ ấu mà bắt đầu sử dụng tên trưởng thành.
…….Đối với nữ giới thường làm lễ trưởng thành vào khoảng 13 tuổi với nghi thức「髪上げ(かみあげ)」 hoặc 「裳着(もぎ)」. Trong 2 nghi thức này, tóc sẽ được búi cao, trang phục cũng thay đổi phù hợp với lứa tuổi trưởng thành.
…….Từ thời Edo trở đi, nghi lễ trưởng thành của nữ giới còn gắn liền với hôn nhân. Khi kết hôn, phụ nữ sẽ thay đổi kiểu tóc sang kiểu 「丸髷(まるまげ)」, mặc trang phục giản dị, cạo lông mày, và nhuộm răng đen「お歯黒(おはぐろ)」để thể hiện sự trưởng thành với vai trò mới trong gia đình. Những thay đổi này cũng được xem là một phần của nghi lễ “Nguyên phục”.
…….Tuổi trưởng thành ở Nhật Bản đã được quy định là 20 tuổi theo Bộ luật Dân sự ban hành vào năm Minh Trị thứ 29 (1896). Trong khi đó, ở nhiều quốc gia khác 18 tuổi là độ tuổi trưởng thành phổ biến. Nhưng tại Nhật Bản, từ ngày 1 tháng 4 năm 2022, tuổi trưởng thành cũng đã được hạ xuống còn 18 tuổi.
● LỄ TRƯỞNG THÀNH LÀ “QUAN” TRONG “QUAN – HÔN – TANG – TẾ”
…….Lễ trưởng thành thuộc về “Quan” trong “Quan – Hôn – Tang – Tế”.
…….Khi nhắc đến “Quan – Hôn – Tang – Tế”, người ta thường nghĩ đến các nghi lễ chúc mừng hoặc tưởng niệm hoặc các sự kiện thường niên. Tuy nhiên, ý nghĩa ban đầu của cụm từ này ám chỉ bốn nghi lễ lớn, bao gồm: lễ trưởng thành, lễ cưới, lễ tang và lễ cúng tổ tiên (như lễ các buổi giỗ chạp).
…….Như SHIN đã chia sẻ ở phía bên, Lễ trưởng thành bắt nguồn từ nghi lễ “Nguyên Phục”, những quý tộc hay võ sĩ tham gia lễ này phải đội mũ vương miện (冠 – chữ này có âm Hán là QUAN). Chính vì vậy, chữ “Quan” trong “Quan – Hôn – Tang – Tế” ý nói về buổi lễ này.
● TẠI SAO BUỔI LỄ KHÔNG DIỄN RA VÀO THỨ HAI LẦN THỨ BA TRONG THÁNG?
…….Nguyên do chính là vì ngày 17/1 ở Nhật được chọn là “Ngày hoạt động tình nguyện và phòng chống thiên tai” vì ngày này đã xảy ra trận động đất lớn Hanshin Awari ở Hyogo vào năm 1995.
…….Do đó nếu ngày 1/1 rơi vào thứ Bảy, “thứ Hai lần thứ 3” sẽ là ngày 17 tháng 1, trùng với “Ngày hoạt động tình nguyện và phòng chống thiên tai”.
…….Để tránh điều này, người Nhật đã chọn tổ chức lễ trưởng thành vào “thứ Hai lần thứ 2 của tháng 1”.
● ĐỊA ĐIỂM TỔ CHỨC
…….Trước đây, Lễ trưởng thành thường được tổ chức tại nhà, nhưng hiện nay, sự kiện này được tổ chức tại các hội trường cộng đồng, công ty, trường học, cơ quan công cộng và các địa điểm khác, nơi các bạn trẻ cùng lứa tuổi tụ họp để chia vui.
…….Ngoài ra, họ cũng chọn tổ chức tại các đền thờ, nơi các bạn trẻ sẽ đến cúng bái và cầu nguyện, hoặc viết những ước nguyện trưởng thành lên thẻ tre. Trong khoảng thời gian này, có nhiều nhà hàng, công viên giải trí đưa ra các chương trình giảm giá và ưu đãi đặc biệt cho dịp lễ trưởng thành.
● TRANG PHỤC KHI THAM GIA
✦ ĐỐI VỚI NỮ GIỚI
…….Nữ giới ở Nhật Bản thường chọn mặc kimono đặc biệt gọi là 振り袖(ふりそで)trong lễ trưởng thành, một trang phục mang đậm ý nghĩa văn hóa.
…….振り袖 nổi bật với chiếc tay áo dài, uốn lượn mềm mại, tạo nên vẻ đẹp trang nhã và thanh thoát, đồng thời cũng là kiểu kimono trang trọng nhất trong tất cả các loại kimono. Chiếc tay áo dài tượng trưng cho việc người mặc là một cô gái chưa kết hôn và đã đạt đến độ tuổi trưởng thành. Chính vì vậy, 振り袖 trở thành sự lựa chọn ưu tiên hàng đầu của các bạn nữ khi tham gia lễ trưởng thành.
…….Tuy nhiên, điều thú vị là trước thế kỷ 20, 振り袖 không chỉ dành riêng cho phụ nữ trưởng thành mà còn được mặc bởi cả nam và nữ chưa trưởng thành. Điều này hoàn toàn khác biệt với sự gắn liền của 振り袖 với văn hóa trưởng thành ngày nay.
…….Vào thời điểm đó, 振り袖 không mang ý nghĩa biểu thị độ tuổi trưởng thành như hiện nay, mà chỉ đơn giản là trang phục truyền thống cho giới trẻ bất kể là nam hay nữ. Sự thay đổi này cho thấy sự biến chuyển trong các nghi thức văn hóa và những thay đổi trong cách nhìn nhận về sự trưởng thành trong xã hội Nhật Bản qua từng thời kỳ.
✦ ĐỐI VỚI NAM GIỚI
…….Mặt khác, đối với nam giới có thể lựa chọn giữa việc mặc vest hoặc mặc 袴(はかま)trong lễ trưởng thành.
…….袴 là trang phục truyền thống với quần rộng, kéo dài đến tận chân, từng là trang phục tiêu chuẩn trước khi thời trang phương Tây du nhập vào Nhật Bản.
…….Ngày nay, 袴 không chỉ được mặc trong các lễ hội, sự kiện trang trọng, mà còn được sử dụng trong các môn võ truyền thống như aikido, kendo, iaido và nhiều bộ môn võ đạo khác.
Qua những thông tin trên, chúng ta lại biết thêm nét độc đáo ở đất nước này vào dịp Lễ trưởng thành. Còn rất nhiều điều thú vị về đất nước mặt trời mọc này đang đợi bạn phía trước. Đừng quên theo dõi Nhật ngữ SHIN để biết thêm thật nhiều thông tin về Nhật Bản bạn nhé!
TÀI LIỆU THAM KHẢO
https://www.studio-mario.jp/event/comingofage/article/004/
https://allabout.co.jp/gm/gc/471929/
https://livejapan.com/ja/in-tokyo/in-pref-tokyo/in-shinjuku/article-a0000771/
https://esence.travel/essence-in-japan/seijinshiki/
————————————–
TRUNG TÂM NHẬT NGỮ SHIN
Hotline: 0799 666 493
Website: shinvietnam.com
Facebook: Nhật ngữ SHIN
Cơ sở 1: 285/2 Cách Mạng Tháng 8, phường 12, quận 10, TP HCM (cách vòng xoay Dân chủ 200m, đầu hẻm 285)
Cơ sở 2: 35 Khánh Hội, phường 3, quận 4, TP HCM (Bên cạnh cầu Kênh Tẻ)